نماینده: سریال پرده‌نشین که با موضوع روحانیت روی آنتن سیما رفته، شاید در این سی و اندی سال که از انقلاب می‌گذرد جز معدود سریال هایی باشد که از این زاویه به ماجرا وارد شده است. هر چند در کل می‌توان این ویژگی را یک اقدام مثبت دانست ولی در خصوص جزییات اجرای کار البته اما و اگر هایی وجود دارد.

در میان این زمزمه‌ها، اظهار نظرهای مثبت و منفی بسیاری شنیده می‌شود، ما هم تلاش کردیم تا با کارگردان این فیلم که خود سابقه بازی در نقش یک روحانی را دارد، از جنبه‌های مختلف به فیلم نگاه کنیم.

آنچه می‌خوانید، مصاحبه سایت نماینده است با بهروز شعیبی کارگردان «پرده‌نشین».

نماینده: چه جرقه‌ای سبب ساخت این سریال شد؟

این سریال طرحی بود که آقای گلبن با آقای رضوی جلو برده بودند. یک روز آقای رضوی به من گفت چنین طرحی هست و من هم سه سالی با ایشان کار کرده بودم؛ با هم مستند و تله‌فیلم ساخته بودیم. فیلم دهلیز را با ایشان کار کردم. وقتی این فیلم را با من مطرح کرد، در وهله اول، یک پیشنهاد بود؛ ولی بعد کار ما، تحقیق و نگارش روی متن و اجرا، از سر گرفته شد؛ یعنی همه امکاناتی که می‌توانستیم را، به کار گرفتیم تا درواقع، درصد کیفیت‌مان را بالا ببریم و احیاناً اشتباهاتمان را پایین بیاوریم.

نماینده: چرا آقایان برق‌نورد و آئیش را برای نقش روحانیت انتخاب کردید؟

ما می‌خواستیم، با بازیگرانی کار کنیم که قبلاً در این نقش‌ها بازی نکردند و دنبال بازیگرانی که در این نقش‌ها، کلیشه‌ای هستند نبودیم؛ به ژانر این بازیگران فکر نکرده بودم و برایم مهم نبود که چه ژانری بودند؛ فقط به توانایی این بازیگران فکر می‌کردم؛ و دیگر اینکه احساس می‌کردیم آقای آئیش و برق‌نورد محبوبیت‌هایی بین مردم داشتند و دیده‌شدن در ژانر یک روحانی برای مردم جذابیت دارد. برای همین فکر می‌کردیم، اگر این اتفاق بیفتد مردم با دو پرسوناژ روحانی، ارتباط برقرار می‌کنند و به هدف نزدیک می‌شویم.

نماینده: در سال‌های اخیر بیشتر بازیگرانی که در نقش روحانیت بازی می‌کنند بازیگران طنز هستند و در سریال شما هم همین اتفاق افتاده. این تکرار دلیل خاصی داشته؟

اگر از یک روحانی به‌عنوان شوخی استفاده کنند، حرف شما قبول است؛ ولی ما از آن‌ها استفاده طنز نداشتیم. پرسوناژهای ما، پرسوناژهایی جدّی بودند که قرار بود با بازیگرانی توانا، ایفای نقش کنند. البته در سابقه کاری آن‌ها طنز هم هست، ولی آقای آئیش و برق‌نورد کارهای جدی هم دارند. در همین چند وقت اخیر، از آقای برق‌نورد، کارهای جدی هم دیدید، فیلم «بیگانه» یکی از آن‌هاست یا سال گذشته آقای آئیش در خانه سینما برای نقش جدی که در فیلم آقای صدر عاملی بازی کرده بودند، کاندید جوایزی بودند؛ یعنی این نبوده که این بازیگران، سابقه نقش جدی نداشته باشند. در کل بیشتر از طنز، محبوبیت برایمان مهم بود.

نماینده: چرا برای اولین سریالتان، موضوع روحانیت و حوزه را انتخاب کردید؟

گره داستان، گره جذابی بود. آقای رضوی کاملاً با این فکر که این موضوع را با موضوع روحانیت کار کنند، شروع کردند. اینکه یک قصه جذاب و گره خانوادگی–اجتماعی در قصه داشته باشیم برای من مهم بود. من هم سعی کردم اگر در این روحانیت، ماجرای جدی‌ای هست، که به‌طورجدی به آن پرداخته می‌شود، ما هم به آن به‌صورت تخصصی بپردازیم. ما هم از مشکلات طلاب حوزه علمیه تا روحانی سالخورده، در سه چهار مقطع روحانیون را می‌بینیم.

نماینده: آیا دلیل خاصی وجود داشت برای اینکه برخی مشکلات در زندگی یک روحانی به وجود بیاید؟

اول اینکه، در گره اصلی قصه بود. اتفاقاً جالب است که ما در گره اصلی، چنین موضوعی داشتیم و من هم فکر می‌کردم که وقتی همیشه چنین گرهی به وجود می‌آید و وقتی پرسوناژ روحانی در قصه هست، معمولاً از نشان دادن واکنش، پرهیز می‌شود. همیشه روحانی را، از اتفاقی که در اطرافش رخ می‌دهد، جدا می‌کنیم. با چند جمله کاملاً عالمانه، از آن سکانس‌ها و لحظه‌ها، او را می‌گذرانیم. ولی ما اتفاقاً برعکس این قضیه کار کردیم، در اکثر سکانس‌ها آقای روحانی قصه (حاج‌آقا شهیدی) را درگیر کردیم، به خاطر اینکه وجود و ظهور علم در یک روحانی و شیوه برخورد خودش با اتفاقات مختلف، مخصوصاً اتفاقاتی که روزمره و زمینی هستند نشان دهیم و درواقع، وقتی برخورد را می‌بینیم خیلی تأثیر دارد، ضمن اینکه سعی کردیم فشارها را روی آن نشان بدهیم، درواقع سعی کردیم نگاه مردم و واکنش مردم را نشان بدهیم. از طرف دیگر، رفتن به سمت روحانیت، یعنی برخورد با جامعه‌ای که ازیک‌طرف، اجتماعی هستند از طرف دیگر، سیاسی هستند و از طرف دیگر، مذهبی و از طرف دیگر علمی هستند و درواقع فعالیت یک روحانی فعال در جامعه، فعالیت گسترده‌ای است.

نماینده: آیا آقای مهدوی، نقش شخص خاصی را بازی می‌کنند؟

 هیچ‌کدام از روحانیون قصه ما، شخص خاصی نبودند؛ یعنی اگر بگوییم که بر اثر شخصیت، کاری خواستیم انجام دهیم، خیر. قطعاً به خاطر حضور فعال روحانیت در جامعه، ما الگوهای مختلفی داریم که هر خصوصیتی برای هرکدام از روحانیون می‌گذاشتیم، قطعاً نزدیک می‌شد به شخصیت‌های معتبر و چهره شاخصمان؛ اما این‌گونه نبوده که بخواهیم شخصیت خاصی را موردنظر بگیریم.

نماینده: به نظر شما سریال «پرده‌نشین» چه تأثیری بر تفکر مردم جامعه درباره روحانیت و طلاب گذاشته است؟

اگر اصولاً تأثیر کوتاه‌مدت داشته باشد، خیلی برایم خوشایند نیست. من امیدوارم تأثیر طولانی‌مدت داشته باشد. همین‌طور که الآن به خواست خداوند، این سریال موردبحث قرارگرفته است؛ در ادامه هم قرار بگیرد، ولی ما همان‌طور که انتظار داشتیم تا حدی به انتظاراتمان رسیدیم و آن‌هم «نگاه مردم به واقعیت روحانیت، نورانیت روحانیت و نزدیک شدن به زندگی عادی». همه طبقات جامعه با روحانیت کار دارند، همه به‌نوعی ارتباط با روحانیت دارند؛ چه‌بهتر که این تفکر و صداقتی که مردم با روحانیت دارند گسترده شود؛ همان‌طور هم به صداقت روحانیت و نزدیک‌تر شدن به روحانیت و از بین بردن فاصله بین مردم و روحانیت اثر بگذارد.